İddia ərizəsi necə yazılmalıdır? – Məhkəməyə müraciətin əsas mərhələləri

Məhkəməyə müraciət etmək hüququ hər bir vətəndaşın Konstitusiyada təsbit olunmuş əsas hüquqlarından biridir. Lakin bu müraciət yazılı formada – iddia ərizəsi şəklində təqdim olunmalı və müəyyən qanuni tələblərə cavab verməlidir. Düzgün tərtib edilməmiş iddia ərizəsi məhkəmə tərəfindən baxılmadan geri qaytarıla bilər. Bu yazıda sizə iddia ərizəsinin necə hazırlanmalı olduğunu sadə və praktik şəkildə izah edirik.

İddia ərizəsi nədir?

İddia ərizəsi — fiziki və ya hüquqi şəxsin öz hüquqlarının və ya qanuni mənafelərinin pozulması hallarında məhkəməyə müraciət formasını təşkil edən rəsmi sənəddir. İddiaçı bu ərizə ilə cavabdeh tərəfdən müəyyən hüquqlarının tanınmasını, bərpa edilməsini və ya zərərin ödənilməsini tələb edir.

İddia ərizəsinin tərkibində nələr olmalıdır?

Mülki Prosessual Məcəllənin 149-cu maddəsinə əsasən iddia ərizəsində aşağıdakı məlumatlar mütləq yer almalıdır:

✅ Ərizənin verildiyi məhkəmənin adı (misal üçün: Bakı şəhəri Yasamal Rayon Məhkəməsinə)

✅ İddiaçının və cavabdehin adı, soyadı, atasının adı və ünvanı (hüquqi şəxsdirsə – tam adı və hüquqi ünvanı)
✅ İddiaçının tələbi və bu tələbin əsası (yəni niyə iddia edirsiniz və hansı əsaslara görə)
✅ Pozulmuş və ya mübahisələndirilən hüquq və ya qanuni maraq barədə məlumat
✅ İddiaçının tələbi ilə bağlı sübutlar
✅ Dövlət rüsumunun ödənildiyini təsdiq edən sənəd (əgər azadolma halları yoxdursa)
✅ Mediasiya və ya pretenziyaya dair məlumat (qanunla müəyyən edilən işlər üzrə)

✅ Ərizəyə əlavə olunmuş sənədlərin siyahısı
✅ Tarix və imza

Ərizəyə əlavə olunmalı sənədlər

İddia ərizəsinə əsasən aşağıdakı sənədlər əlavə olunmalıdır:

📎 Şəxsiyyət vəsiqəsinin surəti
📎 Dövlət rüsumunun ödənilməsi barədə qəbz
📎 Mümkün qədər yazılı sübutlar: müqavilə, akt, mesaj yazışmaları, arayış, qəbz, foto/video görüntülər
📎 Vəkil vasitəsilə müraciət edilirsə — order və etibarnamə

İddia ərizəsi hara təqdim olunur və necə?

İddia ərizəsi aidiyyəti üzrə rayon (şəhər) məhkəməsinə və ya xüsusi hallar varsa, digər səlahiyyətli məhkəməyə təqdim edilməlidir. Bu ərizə:

📨 Poçt vasitəsilə göndərilə bilər
🧾 Şəxsən təqdim oluna bilər
💻 Elektron məhkəmə sistemi (https://www.emhkeme.gov.az) vasitəsilə də göndərilə bilər

Ən çox rast gəlinən səhvlər

❌ Ərizənin məzmununun konkret olmaması
❌ Sübutların əlavə edilməməsi
❌ Hüquqi əsasların göstərilməməsi
❌ Rüsumun ödənilməməsi və ya düzgün hesablanmaması
❌ Tələbin dəqiq və əsaslandırılmış formada ifadə olunmaması

Bu səhvlər ərizənin geri qaytarılması ilə nəticələnə bilər və hüquqi prosesin uzanmasına səbəb olar.

Ərizəni kim yaza bilər?

Ərizəni vətəndaş özü də yaza bilər. Lakin hüquqi məsələ mürəkkəbdirsə, sənədin hüquqşünas tərəfindən tərtib olunması daha məqsədəuyğundur. Bu zaman həm ərizə düzgün tərtib olunur, həm də sübutlar hüquqi baxımdan daha düzgün təqdim edilir.

Onlayn hüquqi sənəd xidməti: Evdən çıxmadan, hüquqi sənədini hazırla

İndi artıq iddia ərizəsi hazırlamaq üçün hüquqşünas axtarmağa, ofisə getməyə ehtiyac yoxdur. Saytımız vasitəsilə evdən çıxmadan ərizəni sifariş edə, hüquqşünas dəstəyi ilə qısa müddətdə sənədinizi əldə edə bilərsiniz.

📞 +994105051141
🌐 e-erize.az
✉️ info@e-erize.az

Nəticə

İddia ərizəsi — hüquqi mübarizənin başlanğıc nöqtəsidir. Bu mərhələdə atılan düzgün addımlar sizi hüququnuzu qorumağa bir addım yaxınlaşdırır. Əgər əmin deyilsinizsə, peşəkar dəstək almağınız məsləhətdir.